De ontstaansgeschiedenis van de kring

Pionierswerk

De interesse voor onze plaatselijke geschiedenis voorafgaand aan het ontstaan van de Heemkundige Kring, werd voornamelijk uitgedragen door de toegewijde onderwijzer Guillaume Renis. Hij hield het niet bij zijn taak om alleen de nationale geschiedenis te onderwijzen maar omdat hij het belang van de kennis van de lokale geschiedenis inzag, wenste hij deze op een vulgariserende wijze aan de Hoeilaartse bevolking bij te brengen. Vermits hiervoor geen alomvattende en in de Nederlandse taal geschreven handboeken voorhanden waren, heeft hij zelf verschillende personen gecontacteerd, talrijke artikels en archiefstukken geraadpleegd.

Rond 1960 bundelde hij eigen teksten en documentatie samen tot de publicatie: “Geschiedenis van Hoeilaart”, die tot op vandaag het enige algemene boek is dat handelt over de Hoeilaartse geschiedenis.

Hij was ook de bezielende kracht waarop het inrichtend comité een beroep deed om tijdens de jaarlijkse druivenfeesten, een tentoonstelling over de geschiedenis van Hoeilaart op poten te zetten. Deze tentoonstellingen kregen telkens de passende titel “Hoeilaart Glazen Dorp” en vonden plaats van eind van de jaren vijftig tot en met 1963 in de feestzaal van de gemeenteschool.
Volgens een verslag verschenen in het weekblad “De Serrist” van 1 oktober 1960, werden de volgende stukken geëxposeerd: kostbare documenten over het ontstaan van de druiventeelt, de eerste verpakkingen, een reeks kunstfoto’s over het gestoelte van de priorij van Groenendaal naast foto’s over het “oude Hoeilaart” en de vorige druivenfeesten.

Oprichting van de Heemkundige Kring – eerste vergaderingen

Door het opkomend eendagstoerisme in de jaren zestig en de groeiende belangstelling voor de lokale geschiedenis, werd op initiatief van advocaat Luc Versluys en met de stimulerende steun van de toenmalige burgemeester dr. Frans Vandervaeren de Heemkundige Kring opgericht.

De stichtingsvergadering vond plaats op het gemeentehuis op dinsdag 17 september 1963, vier dagen vóór de opening van het Druiven- en Wijnfestival. In zijn openingsrede had dhr. Luc Versluys het onder meer over de doelstellingen van de Kring en volgens de toenmalige verslaggever van het weekblad De Serrist was het een breedvoerige toelichting. Deze doelstellingen waren drievoudig:
1. Het Hoeilaartse verleden op te zoeken en kenbaar te maken.
2. Het natuurschoon, de bezienswaardigheden en de druivenserres in de toeristische belangstelling te plaatsen.
3. Inspelen op het verlangen naar kennis wat kunst en cultuur aangaat.

De kring legde zich naast de heemkunde ook toe op de toeristische promotie van Hoeilaart, wat tot uiting kwam in de toenmalige benaming: Vereniging voor Vreemdelingenverkeer (VVV) – Toeristische en Heemkundige Kring “Het Glazen Dorp”. De reeds bekende naam “Het Glazen Dorp” lag destijds nog voor de hand, aangezien ons dorp toen nog bezaaid was met duizenden druivenserres. Tijdens deze vergadering werden de statuten onder voorbehoud goedgekeurd.

Op 15 november 1963 had een volgende algemene vergadering plaats waarop dhr. Demol, afgevaardigde van de Toeristische Federatie van de Provincie Brabant, aanwezig was. De eerste raad van beheer en het college van commissarissen werden definitief samengesteld:

De aangebrachte wijzigingen aan de statuten werden eveneens goedgekeurd. Maar de definitieve akte, opgesteld om de nieuwe vereniging een vzw-rechtsvorm te geven, werd blijkbaar nooit neergelegd ter griffie van de rechtbank van koophandel en dus ook niet gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.

De ambitie van de kersverse kring was groot want er werden verschillende werkgroepen opgericht, nl. geschiedenis, folklore, toerisme en coördinatie.
Een eerste verwezenlijking was de opening van een gemeentelijk heemkundig museum waarvan reeds sprake was in de jaren vijftig en de oprichting al werd gewenst in 1961.
Tijdens deze vergadering werd er gemeld dat de inrichting van het museum, intussen ’ten gemeentehuize’, door dhr. Guillaume Renis werd beëindigd. Hij diende waarschijnlijk slechts de tijdelijke tentoonstelling uit de gemeenteschool te verhuizen naar het gemeentehuis.

Tekst: Stefaan Bockstal.