Lezing: De geschiedenis van de ‘suisse’ in Vlaanderen en in Hoeilaart

Woensdag 29 oktober 2025, 20 uur – Cafetaria GC Felix Sohie

In deze lezing neemt historicus Xavier Lenaers je mee naar de wereld van de ‘suisses’, de mannen die decennialang orde hielden in de kerk. In hun statige uniform met sabel, bandelier, omgekeerde Napoleonshoed en hellebaard straalden zij gezag en autoriteit uit. Ooit waren ze in bijna elke parochie aanwezig, vandaag zijn er in België nog slechts zeven actief en dreigt dit immaterieel erfgoed verloren te gaan.

Xavier Lenaers dook twee jaar lang in archieven en verhalen om dit verdwijnende kerkambt te ontrafelen. Hij beschrijft de taken, het protocol en de kleurrijke anekdotes rond deze markante figuren.

Aansluitend brengt Michel Erkens, eveneens historicus en voorzitter van onze kring, aan de hand van anekdotes het verhaal van de ‘swis’ van Hoeilaart, Jean-Baptist Joly, die zijn ambt uitoefende van 1889 tot 1952. Hij was de eerste en laatste ‘suisse’ die ooit dienstdeed in de Sint-Clemenskerk.

Tickets: voorverkoop: 5 euro (klik hier), kassa 8 euro.

Tentoonstelling tijdens Druivenfestival

Kalender 2026, thema: Vervoer
Zondag 21 september, van 10 tot 18 uur, kapel kasteelhoeve

De kapel van de kasteelhoeve, het oudste interieur van ons Hoeilaartse erfgoed, wordt op zondag tijdens het Druivenfestival opnieuw opengesteld voor het publiek. De kring stelt er zijn kalender 2026 voor, ditmaal gewijd aan vervoer in en om Hoeilaart. Vervoer zowel van goederen als van personen.

Uit de omvangrijke beeldbank van de kring werden 12 afbeeldingen geselecteerd om dit thema te illustreren. Komen o.a. aan bod: druiventransport, transport per koets, de tram-en treinverbinding die in de vorige eeuwen in ons dorp uitgebouwd werden. Naast het openbare transport komt ook transport per wagen of vrachtwagen aan bod. De kring maakt van de gelegenheid gebruik enkele ervan voor te stellen en de kalender in primeur te verkopen. Prijs: 10 euro. Steunleden ontvangen de kalender gratis.

De kalender wordt in Hoeilaart ook verkocht aan de balie van het GC Felix Sohie (Gemeenteplein 33) en bij Druiven Van Camp (Joseph Kumpsstraat 33).
Online bestellen kan via de knop Contact op deze website en door vervolgens het bedrag te storten op BE35 1032 0568 5437 BIC: NICABEBB t.n.v. KHK Het Glazen Dorp, 1560 Hoeilaart, met vermelding van ‘Kalender 2026’. Voor de eventuele verzending wordt 1 euro extra aangerekend.

Dorpscentrum, 1676

Tijdens zijn zoektocht in de archieven kwam onze voorzitter bij deze tekening terecht. Een zicht op de toenmalige kerk en het kasteel van Terheide. De tekening dateert uit 1676. Een unieke kijk op een deel van het centrum van ons dorp. (Bron: Algemeen Rijksarchief, Rekenkamer, Administratieve briefwisseling n° 127)

Lezing over de oude en huidige kerk

Rondreis doorheen onze kerkgeschiedenis

Michel Erkens, voorzitter van onze kring, neemt je mee op stap door de 2000 jaar geschiedenis van deze centrale plek in onze dorpsgemeenschap, dit in het kader van de viering van 150 jaar nieuw kerkgebouw.

Vertrekpunt is de Romeinse altaarsteen die in 1870 onder de afgebroken oude kerk gevonden werd. Hij zal de opeenvolgende bouwfases van dat vorige kerkgebouw schetsen, proberen het toenmalige interieur te beschrijven en stilstaan bij de pastoors die we hier gekend hebben.
We gaan op zoek naar Willem De Rouck, een man die in het oude kerkgebouw een glasraam op zijn naam had. Wie is Philips De Bontridder wiens grafsteen 200 jaar geleden nog in de kerk lag, en welke andere Hoeilanders werden in de kerkgebouw zelf begraven? We gaan ook niet voorbij aan de gevolgen van de godsdienstoorlogen voor de Hoeilaartse gemeenschap, het bombardement van Brussel in 1695 en de steeds weerkerende werken aan het kerkgebouw.

Daarna komt ook het huidige kerkgebouw aan bod. De beslissing om een nieuwe kerk te laten bouwen. De twee ontwerpen voor een nieuwe kerk. Waarom het duurste ontwerp? Hoe bijzonder zijn de glasramen, vervaardigd door Franse glazeniers en de andere kunstwerken in het hoogkoor? En ten slotte: waarom kreeg de kerk geen toren zoals verhoopt. Was het geld op? Of speelden er (ook) andere invloeden?

Ontdek de fascinerende geschiedenis van de vorige en huidige kerk van Hoeilaart. Kom luisteren naar een boeiende uiteenzetting vol verrassende feiten en leuke anekdotes.

Te koop: kalender 2025

Naar goede gewoonte heeft de kring ook dit najaar een kalender voor volgend jaar uitgegeven. Deze keer zetten we de Hoeilaartse kapelletjes in de kijker. Hiermee sluit de kring aan bij het Vlaamse initiatief ‘Kapelletjes in Vlaanderen’ om de nog bestaande kapellen in Vlaanderen te inventariseren. Op de website kapelletjes.be worden maar liefst 14.099 exemplaren opgelijst (augustus 2024), waaronder 10 uit ons dorp. Tijd dus om ook hier bij ons de aandacht te vestigen op dit kleine erfgoed.

Kringlid Rohny Van de Casseye bezorgde ons zijn oogst van meerdere jaren: in totaal 56 kapellen, zowel alleenstaande als muur- of boomkapellen en ingebouwde nissen, zowel nog bestaande als reeds verdwenen kapellen, alsook nissen waaruit het beeld verwijderd is.

Uit deze reeks en uit de beeldbank van onze kring selecteerden we de afbeeldingen voor deze kalender 2025. We zullen deze beelden eveneens opladen op de vermelde kapelletjessite. Daarnaast zullen we in het laatste nummer van ‘Het Glazen Dorp’ 2024/4 ook een bibliografie publiceren van de reeds verschenen artikels in verband met onze Hoeilaartse kapellen.

De kalender is te koop in het GC Felix Sohie, in de Wereldwinkel en bij Druiven Van Camp. Prijs: 10 euro.

150 jaar Sint-Clemenskerk

Op 23 november, het feest van patroonheilige Sint-Clemens, werd in 1874 het huidige neo-romaanse kerkgebouw ingewijd.
De 150ste verjaardag van dit feestelijke gebeuren wil de Sint-Clemensparochie niet zomaar voorbij laten gaan. Daarom wordt er in de kerk een feestweekend georganiseerd, met onder meer een tentoonstelling waaraan onze kring zijn medewerking heeft verleend. Iedereen is van harte welkom!

Programma

Vrijdag 22 november 2024, om 19 uur
Inhuldiging van de tentoonstelling over het oude en het nieuwe kerkgebouw, alsook over alle Hoeilaartse pastoors die er geweest zijn.
Deze tentoonstelling is geïnspireerd op het opzoekingswerk van Michel Erkens, historicus en voorzitter van onze kring, met de actieve steun van onze bestuursleden Bob Walkiers en Stefaan Bockstal, en de medewerking van onze bestuursleden bij de opbouw van de kring.

Zaterdag 23 november 2024, van 14 tot 17 uur
De tentoonstelling in de kerk kan vrij bezocht worden.

Zondag 24 november 2024, om 10 uur
Feestelijke eucharistieviering voorgegaan door Mgr. Koen Vanhoutte en muzikaal begeleid door het Ruusbroeckoor.
Na de viering wordt iedereen uitgenodigd voor een receptie en rondleiding op de tentoonstelling.

Zondag 24 november 2024, van 14 tot 17 uur
De tentoonstelling kan vrij bezocht worden. Er zullen ook standjes zijn van andere lokale verenigingen.

Zaterdag 30 november en zondag 1 december 2024,
van 14 tot 17 uur
De tentoonstelling kan ook dat weekend nog vrij bezocht worden.

Vervolg

Op woensdag 12 maart, om 20 uur, volgt in het Gemeenschapscentrum Felix Sohie, ter gelegenheid van de Algemene Vergadering van onze kring, een uiteenzetting over hetzelfde onderwerp met als de titel: ‘De Hoeilanders zijn geschoren, ze hebben een kerk maar geen toren’.

Op vakantie in Zwitserland

Herken je sommigen van deze jongens uit Hoeilaart en Overijse, geboren rond 1955? Laat het ons dan weten via het contactfomulier (met vermelding van ‘Foto CM’ en overeenkomstig(e) nummer(s)).
De foto dateert uit 1968 en werd gemaakt in Melchtal (Zwiterland), waar zij op vakantie waren met de CM (Christelijke Mutualiteit).

PS: Klik op de foto, dan wordt die groter en kan je de gezichten beter zien.

Herkent u deze mensen?

Herkent u iemand op deze oude foto’s? Laat het ons dan weten via het contactformulier (link), met vermelding van de foto en het nummer van de jongedame(s) op de foto.
Wanneer u op de foto’s klikt, verschijnen ze in groter formaat op uw scherm en kunt u ze beter bekijken.

Wie kent deze jongedames?

Tijdens het Druivenfestival ontvingen we op onze tentoonstelling in de kapel van de kasteelhoeve drie groepsfoto’s van de damesvereniging Burgerjeugd of Witte Mutsen uit de jaren 1930-1940. Herkent u iemand? Laat het ons dan weten via het contactformulier (link), met vermelding van de foto en het nummer van de jongedame(s) op de foto.
Wanneer u op de foto’s klikt, verschijnen ze in groter formaat op uw scherm en kunt u ze beter bekijken.

Infosessie: Op zoek naar je Hoeilaartse voorouders?

Kom op donderdag 21 maart 2024 naar onze jaarlijkse Algemene Vergadering! Ontdek er de ‘Specifieke faciliteiten voor genealogen in Hoeilaart‘.

In onze uitgebreide databases vind je naast de bevolkingsregisters ook de gezinssamenstellingen in de negentiende eeuw en de tienjarige tafels van de Burgerlijke Stand. Bob Walkiers, beheerder van ons beeldarchief en genealogische opzoekingen, maakt ons wegwijs in de vele mogelijkheden.

Wanneer? Donderdag 21 maart 2024 om 20 uur
Waar? Cafetaria GC Felix Sohie

Iedereen welkom!