Hoeilaart en de Groote Oorlog

100 jaar geleden was ons land en Europa in een gruwelijk militair conflict verwikkeld. Ook in Hoeilaart werden verscheidene jongens opgeroepen om dienst te nemen in het Belgisch leger en op te trekken tegen de Duitse vijand. Tussen augustus en oktober 1914 werd heftig weerstand geboden, maar het Belgisch leger moest zich steeds verder terugtrekken. Eind oktober werd de IJzervlakte onder water gezet en dit stopte de Duitse opmars. Vier lange jaren stellingen- en loopgravenoorlog volgden tot uiteindelijk in september 1918 een definitieve aanval werd ingezet die het einde van de oorlog inluidde. In november 1918 werd uiteindelijk een wapenstilstand gesloten. Ondertussen waren er evenwel nog heel wat soldaten gesneuveld.

Om deze belangrijke periode in de Europese geschiedenis te herdenken werden dit jaar reeds tal van initiatieven genomen, zowel landelijk als lokaal. In Hoeilaart volgen dit en volgend weekend verschillende manifestaties om de herinnering aan zoveel leed niet verloren te laten gaan.

De Heemkundige Kring “Het Glazen Dorp” werkt hieraan mee door de opbouw van een tentoonstelling aan de hand van documenten en fotografisch materiaal dat door verscheidene dorpsgenoten ter beschikking werd gesteld of overgedragen werd.

Meerdere aspecten van de oorlog komen aan bod: de inval van de Duitsers, opeisingen, Hoeilanders aan het front, krijgsgevangenen, geïnterneerden, de bevrijding door de Canadezen, de ontploffing van het munitiedepot in Groenendaal in 1919. Van dit laatste zal trouwens een kort filmfragment getoond worden. Ook de oudstrijdersvereniging 1914-1918 en de herdenkingen gewijd aan Wereldoorlog I worden aan de hand van foto’s geëvoceerd.

VERBODEN BOEK GEËXPOSEERD

Op de tentoonstelling zal ook een verboden boek te zien zijn. Het gaat om het werk van de heer Scherpenseel over de verdediging van de Vlaamse (en Nederlandse) laagvlakte. Het draagt als titel “La vérité sur la situation militaire des Pays-Bas, de la Belgique et de la Hollande. La future guerre Franco-allemande”. Omdat justitieminister Bara het boek in België verbood, heeft de auteur het uiteindelijk uitgegeven in Nederland (Utrecht, 1879). Men kan het standpunt van de minister goed begrijpen vermits de auteur, een oud-militair, zijn gedetailleerde inzichten geeft over het verdedigen van het Belgisch grondgebied bij een eventuele Duitse of Franse aanval. Een van de zaken die uitvoerig besproken wordt is de verdediging van Antwerpen. Moet Mechelen in dat kader verdedigd worden? De auteur is ook voorstander van een verdediging door middel van onderwaterzetting, bvb. door het doorsteken van polders waardoor de Schelde vanaf Dendermonde veel breder wordt. Merkwaardig is dat op de kaart die bij het boek gevoegd werd ook de onderwaterzetting van het IJzerbekken ook ingetekend wordt, hoewel dat dit in het hoofdwerk niet uitdrukkelijk besproken wordt. Een exemplaar van dit werk behoorde ooit toe aan het oppercommando van het Oostenrijks-Hongaars leger, wat betekent dat dit werk wel degelijk bestudeerd werd door de vijand.

De tentoonstelling is tijdens de week toegankelijk tijdens de kantooruren en verder op zaterdag 8, zondag 9, dinsdag 11, zaterdag 15 en zondag 16 november van 14 tot 18 uur. De toegang is gratis. Oorspronkelijk was ook een belangrijke bijdrage van dhr. Gaston Petak voorzien. Daar dhr. Petak momenteel echter herstellende is van een heelkundige ingreep moest hij daar van afzien. De Heemkundige Kring wenst hem bij deze beterschap en voorspoedig herstel toe.

Hoeilaart, 6 november 2014
Michel Erkens, voorzitter Heemkundige Kring